Ülkemizde Hayvancılık

Ülkemizde Hayvancılık:Hayvancılık; evcil hayvanların etinden, sütünden, derisinden, yününden ve gücünden yararlanmak için yapılır.
Türkiye’de hayvancılık yapılış şekline göre ve beslenen hayvan türüne göre iki ayrı grupta incelenebilir.

Yapılış Şekline Göre Hayvancılık
1- Çayır ve Mera Hayvancılığı (İlkel Hayvancılık): Otlak ve meralarda Çapılan hayvancılığa mera hayvancılığı denir. Doğal koşullara bağlıdır (İklim ve bitki örtüsü). Ülkemizde hayvancılık daha çok mera hayvancılığı şeklinde yapılmaktadır.
Bu hayvancılık türü meraların varlığına bağlıdır. Türkiye geniş arazi varlığına sahip olmasına rağmen çok verimli otlaklara sahip değildir.
Otlakların yetersiz olmasının nedenleri;
– Otlakların giderek tarım arazisi olarak kullanılması
– Otlaklarda aşırı ve erken otlatma yapılması
– Otların erken kuruması
Bu durum da et ve süt veriminin düşük olmasına neden olmaktadır.
Gür çayır ve otlakların oluşmasında yaz yağışları etkilidir. Bu nedenle mera hayvancılığı Doğu Karadeniz Bölümü ile Doğu Anadolu Bölgesi’nde Erzurum – Kars Platosu’nda yaygın olarak yapılmaktadır.
2- Besi ve Ahır Hayvancılığı (Modern Hayvancılık): Islah edilmiş iyi cins hayvanlarla, ahır denilen ve sağlık koşulları uygun modern barınaklarda yapılan hayvancılıktır. Hayvanların beslenmesinde doğal yemlerin yanı sıra suni yemler de kullanılır. Bu hayvancılık modern yöntemlerle yapıldığı için et ve süt verimi daha fazladır. Türkiye’de otlakların azalmasından sonra, besi ve ahır hayvancılığının önemi artmıştır. Marmara ve Ege bölgeleri başta olmak üzere diğer bölgelerdeki büyük tüketim merkezlerinin çevresinde besicilik ve ahır hayvancılığı önem kazanmıştır.
Hayvanlardan süt, yoğurt, peynir, tereyağı gibi ürünler elde eden işletmelere mandıra denilmektedir. Mandıralar büyük kentlerin çevresinde yoğunlaşmıştır.

 

UYARI:
Besi ve ahır hayvancılığı şeker fabrikalarının olduğu yerlerde de yaygındır. Bunun nedeni şekerpancarı küspesinin hayvan yemi olarak kullanılmasıdır.
Kavram Öğreniyorum
Hayvan Soylarının Islahı: Türkiye’de hayvan sayısının çokluğuna rağmen, et ve süt verimi düşüktür. Bu nedenle hayvanlar yüksek verimli ırklara dönüştürülürler. Buna hayvan soylarının ıslahı denir.
1- Büyükbaş Hayvancılık: Başta inek (sığır) olmak üzere manda, deve, at, eşek ve katır gibi hayvanlara büyükbaş hayvan denir. Bunlar içinde Türkiye’de en çok beslenen sığırdır. Et ve süt verimi küçükbaş hayvanlardan daha fazladır.
Türkiye’de büyükbaş hayvancılığın en yaygın olduğu yerler Doğu Anadolu (Erzurum – Kars) ve Karadeniz (Doğu Karadeniz) bölgeleridir. Bunun nedeni, bu bölgelerde yazların yağışlı geçmesi nedeniyle oluşan gür otlaklardır.

UYARI:
Büyükbaş hayvancılığın yapıldığı yerlerde, et kombinaları, mandıralar ve deri fabrikaları yaygındır.
2. Küçükbaş Hayvancılık: Türkiye’de küçükbaş hayvancılık, en yaygın olan hayvancılık faaliyetidir, iklim ve bitki örtüsü özelliğine bağlı olarak ülkemizde küçükbaş hayvancılık önem kazanmıştır. Türkiye genelinde yazlar sıcak ve kurak geçtiğinden bozkır bitki örtüsü küçükbaş hayvancılığın yapılmasına olanak sağlamıştır. Koyun, keçi gibi kütlesi küçük hayvanlar küçükbaş hayvanları oluşturmaktadır. Koyun, Türkiye’de en çok beslenen küçükbaş hayvandır. Koyunun en fazla beslendiği bölgeler İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri, Marmara Bölgesi’nin iç kesimleri, Doğu Anadolu Bölgesi’nin güneyidir. Kıl keçisi, eğimli, dağlık arazilere uyum göstermektedir. Türkiye’de en çok Akdeniz Bölgesi’ndeki Toros Dağları’nda beslenir. Tiftik keçisi, İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri ile Orta ve Batı Karadeniz’de beslenmektedir.
3. Kümes Hayvancılığı: Kümes hayvancılığı giderek önemi artan bir faaliyet olmuştur. Kent nüfusunun artması ve sağlığa yararlı olmasından dolayı beyaz et tüketimi ön plana çıkmış, bu da kümes hayvancılığının gelişmesini sağlamıştır.
Ticari amaçlı tavuk çiftlikleri, nüfusu kalabalık olan şehirlerin çevresinde bulunmaktadır. Kümes hayvancılığı en çok Marmara Bölgesi’nde yapılır. Bunu Ege ve İç Anadolu bölgeleri takip eder.

UYARI:
Kümes hayvancılığı, kapalı alanda yapıldığı için doğal koşullardan etkilenmez.
4. Arıcılık
Türkiye, iklim ve bitki çeşitliliğinin fazla olmasından dolayı arıcılığa son derece elverişlidir. Ülkemizde arıcılık bal üretimine yönelik yapılır. Az da olsa arı sütü, polen ve bal mumu üretilir.
Arıcılık; çoğunlukla dağlık ve bitki örtüsünün zengin olduğu alanlarda yapılır. Ege Bölgesi (.Menteşe Yöresi), Doğu Karadeniz Bölümü (Rize ve çevresi), Doğu Anadolu Bölgesi (Erzurum, Hakkari, Bitlis) arıcılığın yoğun olarak yapıldığı yerlerdir.
5. İpek Böcekçiliği: İpek böceği yetiştirme ve ondan koza elde etme işine ipek böcekçiliği denir. Kozalardan ipek denilen dokuma ham maddesi elde edilir, ipek böceği dut yaprağıyla beslendiğinden, ipek böcekçiliği dut ağaçlarının bulunduğu yerlerde yapılmaktadır. Güney Marmara (Bursa, Balıkesir) ipek böcekçiliğinin yoğun olarak yapıldığı yerlerin başında gelmektedir.

6. Balıkçılık
Üç tarafı denizlerle çevrili olan ülkemizde, çok sayıda akarsu ve göl bulunur. Fakat balıkçılık faaliyeti bu potansiyele rağmen yeterince gelişmemiştir. Bu durumun başlıca nedenleri şunlardır;
– Açık deniz balıkçılığının yaygın olmayıp daha çok kıyı balıkçılığı yapılması
– Avlanma yasaklarına uyulmaması (usûlsüz avlanma)
– Avlanmada kullanılan araç ve gereçlerin ilkel oluşu
– Denizlerdeki ve akarsulardaki kirlenmenin artması
– Modern balık çiftliklerinin yetersiz olması
– Balık konserveciliğinin yeterince gelişmemiş olması
Ülkemizde balıkçılık en fazla Karadeniz Bölgesi’nde yapılmaktadır. Bu bölgeyi Marmara, Ege ve Akdeniz bölgeleri takip eder. Bunun yanı sıra ülkemizde balık çiftliklerinde yapılan üretim giderek artmaktadır.

Hayvancılığın Ekonomimizdeki Yeri
– Çok sayıda insana iş imkânı sağlamıştır.
– Ülkemizde halen önemli bir geçim kaynağıdır.
– Ülkemizin hayvansal gıda ihtiyacı karşılanmaktadır.
– İhracatımızın (dış satım) önemli kaynaklarından birisidir.
– Deri sanayisinin ham maddesidir.